نگرش‌های شغلی چیستند و چه اجزایی دارند؟

مطالعه و تحلیل نگرش‌های شغلی یکی از موضوعات مهم در حوزه رفتار سازمانی‌اند که می‌توانند بر جنبه‌های مختلف زندگی کاری افراد تأثیر بگذارند. نگرش‌ها در واقع گزاره‌های قضاوتی یا ارزیابانه هستند که درباره پدیده‌ها و موضوعات مختلف در ذهن ما شکل می‌گیرند.

در ادامه، مروری خواهیم داشت بر سه جزء اصلی نگرش شغلی، آمارهای مرتبط با نگرش‌های شغلی و مدلی کاربردی در این زمینه.

هر نگرشی سه جزء اساسی دارد:

۱- جزء شناختی (Cognitive)

این جزء به ارزیابی ابتدایی ما درباره موضوع یا شخص اشاره دارد. به عنوان مثال، کارمندی که احساس می‌کند مدیرش افزایش حقوق را به ناحق به همکار دیگر داده اما خودش محروم مانده، ممکن است مدیر را «بی‌انصاف» بداند.

۲- جزء احساسی (Affective)

جنبه احساسی، احساسات و هیجانات مرتبط با ارزیابی شناختی را در بر می‌گیرد. وقتی افراد مدیری را بی‌انصاف می‌بینند، ممکن است احساس ناامیدی، خشم یا بی‌اعتماد بودن نسبت به او داشته باشند و در نتیجه احترام و علاقه کمتری نسبت به او نشان دهند.

۳- جزء رفتاری (Behavioral)

این بعد، به رفتارها و واکنش‌های عملی فرد اشاره دارد؛ مثلاً کارمندی که نگرش منفی به مدیر خود پیدا کرده، ممکن است به دنبال شغل دیگری بگردد یا درباره نارضایتی خود با دیگران صحبت کند.

در فایلی که در ادامه قسمتی از آن را می‌بینید، علاوه بر صحبت درباره‌ی موضوعات مختلف نگرش شغل، درباره‌ی بعضی از آمار و هم‌چنین مدل ویژگی‌های شغل (Job Characteristics Model) صحبت شده است. می‌توانید فایل کامل این ارائه را از کانال تلگرامی انسان در سازمان دانلود کنید.

بر اساس بعضی تحقیقات، تنها ۵۳ درصد از کارکنان اذعان می‌کنند که از شغل خود راضی‌اند. همچنین، بررسی‌ها نشان داده است در حالی که پول می‌تواند محرک و انگیزاننده باشد، الزاما منجر به افزایش سطح رضایت شغلی نمی‌شود. این بدین معناست که عوامل انگیزشی دیگری نیز در شکل‌گیری نگرش مثبت یا منفی نسبت به کار مؤثراند.

یکی از مدل‌های معروف در حوزه رفتار سازمانی، مدل ویژگی‌های شغل است. این مدل نشان می‌دهد که برخی ویژگی‌های اساسی مانند تنوع مهارت، اهمیت وظیفه، هویت وظیفه، استقلال عمل و بازخورد شغلی، نقشی کلیدی در ایجاد انگیزه در کارمندان و بهبود نگرش آن‌ها نسبت به شغل دارد. شغلی که این ویژگی‌ها را به خوبی تأمین کند، احتمالاً منجر به نگرش مثبت‌تر و احساس رضایت بیشتری در کارکنان خواهد شد.

لازم به ذکر است که منبع من در تدوین این فایل کتاب رفتار سازمانی آقای استفان رابینز بوده.